Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης
Εδώ και δυο δεκαετίες, η Γερμανία έχει ένα εμπορικό πλεόνασμα, το οποίο κάθε χρόνο αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς. Το 2007 ήταν 195,3 δις, το 2015-244,3 δις και το 2016 -252, 9 ...
Λίγο πάνω από το 1/3 αυτού του πλεονάσματος προέρχεται από τις εμπορικές συναλλαγές της Γερμανίας με τις ΗΠΑ.
Εδώ και δυο δεκαετίες σχεδόν, ο Πρόεδρος Ομπάμα, με αφορμή και την κατάσταση στην Ελλάδα, ζητούσε από τη Γερμανία να σταματήσει την πολιτική της νομισματικής σταθερότητας και κατά συνέπεια της λιτότητας εφαρμόζοντας μια περισσότερο Κεϋνσιανή Οικονομική Πολιτική ενίσχυσης της ροπής προς κατανάλωση, αλλά οι εκκλήσεις του, όχι απλώς δεν έβρισκαν απήχηση, αλλά συχνά σχολιαζόταν ειρωνικά από τον κ Σόϊμπλε με απαξιωτικά υπονοούμενα για την Ελλάδα, που αν ήθελε ο κος Ομπάμα του τη χάριζε με αντάλλαγμα μια άλλη αμερικανική πολιτεία..
Ακόμη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλούσε και καλεί κάπου-κάπου δειλά τη Γερμανία να αυξήσει την εγχώρια ζήτηση για να τροφοδοτηθεί η παγκόσμια ανάπτυξη, αλλά και η ανάπτυξη της ευρωζώνης, δίχως όμως κάποιο αποτέλεσμα. .
Επρεπε να έρθει, ο, σύμφωνα με κάποια γερμανικά μέσα, ανισόρροπος αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, για να πει στους γερμανούς ωμά :«"The Germans are bad, very bad"…..Κοιτάξτε πόσα εκατομμύρια αυτοκινήτων πωλούν στις ΗΠΑ, τρομερό! Θα το σταματήσουμε αυτό».
Ποια ήταν η απάντηση της κας Μέρκελ σ’ αυτήν την, ομολογουμένως, όχι τόσο διπλωματική δήλωση του Αμερικανού προέδρου; Αντί να κάνει μια αυτοκριτική και να πάψει να λέει αυτά που έλεγε μέχρι χθες στον Ομπάμα (έχουμε ποιοτικά τα καλύτερα αυτοκίνητα και από το ελεύθερο εμπόριο κερδίζουμε το ίδιο όλοι), ενόψει των επερχόμενων εκλογών κάλεσε χθες σε μια κομματική εκδήλωση στο Μόναχο τους ευρωπαίους, λέγοντας «πρέπει να πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας και να αγωνιστούμε μόνοι μας για το μέλλον μας και για τη μοίρα μας ως Ευρωπαίοι», αγνοώντας ότι από αυτό το υπερβολικό πλεόνασμα δεν υποφέρουν μόνο οι Αμερικανοί, αλλά ακόμη περισσότερο οι Ευρωπαίοι, πολύ περισσότερο οι Νοτιοευρωπαίοι και ιδιαίτερα οι Ελληνες!
Λίγοι γνωρίζουν, ότι αυτό που απαιτεί σήμερα ο Αμερικανός πρόεδρος από τους Γερμανούς, δεν είναι κάτι πρωτοφανές, ούτε ουτοπικό, ούτε καν αντικαπιταλιστικό. Δυο ήταν οι σημαντικότερες οικονομικές σχολές του 19ου αιώνα, οι οποίες είχαν ασκήσει έντονη κριτική στο κυρίαρχο τότε μοντέλο του αγοραίου φιλελεύθερου καπιταλιστικού συστήματος, από εντελώς διαφορετική σκοπιά βέβαια.
Η πρώτη ήταν η «Σοσιαλιστική-Μαρξιστική Οικονομική Σχολή» με κύριο εκπρόσωπο τον Karl Marx(1818-1883) Ήταν ο πρώτος που μίλησε «για τις αναπόφευκτες οικονομικές κυκλικές κρίσεις υπερπαραγωγής του αγοραίου καπιταλιστικού συστήματος(άγνωστες μέχρι τότε στους κύκλους των οικονομολόγων), που μοιραία θα οδηγήσουν στην κατάρρευσή του».
Η δεύτερη ήταν η «Σχολή του Οικονομικού Προστατευτισμού» ή του «Οικονομικού Εθνικισμού» με πιο γνωστούς της εκπροσώπους το Γερμανό Friedrich List(1789-1846) και τον Αμερικανό Henry Charles Carey (1793-1879). Όταν στις αρχές του 19ου αιώνα, η βιομηχανικά προχωρημένη Αγγλία πλημμύριζε με τα βιομηχανικά προϊόντα της τις διεθνείς αγορές, ο List δημιούργησε το Εθνικό Σύστημα Πολιτικής Οικονομίας βάζοντας περιορισμούς στην εισαγωγή βιομηχανικών προϊόντων από την Αγγλία, μέχρι να σταθεροποιηθεί η γερμανική βιομηχανία. Την ίδια περίοδο ο Carey, ακόμη πιο «φονταμενταλιστής», ζητούσε όχι μόνο τον προσωρινό αλλά το μόνιμο προστατευτισμό και μάλιστα σε όλα τα προϊόντα ακόμη και στα αγροτικά, γράφοντας:«δεν μπορεί η Αγγλία να αγοράζει φθηνά τις πρώτες ύλες και να μεταπουλάει ακριβά τα βιομηχανικά προϊόντα, κρατώντας τις ΗΠΑ σε αποικιακή κατάσταση».
Δεν απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις γύρω απ’ την οικονομική επιστήμη για να γίνει κατανοητό, ότι αυτό που τότε ήταν, «πολιτικά» και «οικονομικά ορθόν» και οδήγησε στη σταθεροποίηση και ενδυνάμωση των οικονομιών Αμερικής και Γερμανίας, σήμερα μπορεί να είναι λάθος. Ούτε απαιτούνται ιδιαίτερα καλές γνώσεις στην «επιστήμη» της οικονομίας για να καταοήσει κάποιος, πως, «δεν υπάρχει οικονομικό μέτρο που να είναι απολύτως καλό για όλες τις κοινωνικές τάξεις ή για όλες τις χώρες του κόσμου». Στην αγοραία καπιταλιστική οικονομία ισχύει, το «αυτό που μπορεί να είναι φάρμακο για κάποιες κοινωνικές ομάδες και για κάποιες χώρες, μπορεί να είναι δηλητήριο για κάποιες άλλες».
Μ’ αφορμή την επίσκεψη του Τραμπ στην Ευρώπη και με κύριο τίτλο «το σχέδιο προστατευτισμού του Τραμπ απειλεί τις δυτικές αξίες», γράφει η γερμανική “Süddeutsche Zeitung“ στο χθεσινό κυριακάτικο φύλλο της μεταξύ άλλων και τα εξής : «Όταν το 1887, με αφορμή τον ανερχόμενο “Οικονομικό Εθνικισμό”(δίχως να μας γράφει ποιοι τον προκάλεσαν) το Βρετανικό Κοινοβούλιο(από αντίδραση) ψήφισε το νόμο "Merchandise Marks Act", σύμφωνα με τον οποίο έπρεπε να αναγράφεται σε όλα τα προϊόντα η χώρα προέλευσης (όπως π.χ.Made in Germany), αυτό είχε ως συνέπεια, όχι απαραίτητα τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά τον εθνικισμό που οδήγησε στον πόλεμο και στην καταστροφή της Ευρώπης». Με λίγα λόγια, η εφημερίδα αναγνωρίζει ότι ο “Οικονομικός Εθνικισμός”, οδήγησε στον Πολιτικό Εθνικισμό, που κι αυτός με της σειρά του και σε συνδυασμό με τον πόλεμο για αγορές και ζωτικό οικονομικό χώρο, οδήγησε στον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο. Η εφημερίδα αγνοεί σκόπιμα το ποιος άρχισε τότε τον οικονομικό προστατευτισμό και ποιος τον καλλιέργησε τις τελευταίες δυο δεκαετίες, έμμεσα, στην Ευρώπη με την πολιτική της, δήθεν, Δημοσιονομικής Σταθερότητας και Λιτότητας κι αυτό θα πρέπει να μας προκαλεί ανησυχία για τα χειρότερα.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό καθηγητή Λέστερ Θάροου, «στον 21ο αιώνα δε θα υπάρχουν πλέον διαφορετικοί νικητές σε διαφορετικούς κλάδους και προϊόντα, αλλά συνολικοί, εφ ‘όλης της ύλης, νικητές και ηττημένοι».
Δε θα ‘θελα με τίποτα, να επαληθευτεί η ρήση του Γερμανού Paul Celan από το συγκλονιστικό ποίημά του «Φούγκα του Θανάτου»: «Ο θάνατος είναι ένας μάστορας από τη Γερμανία», αλλά φοβάμαι μήπως επαναληφθεί πάλι η ίδια ιστορία κι αυτή τη φορά όχι απλώς ως φάρσα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου