Σαν σήμερα 21 Δεκεμβρίου...

21/12/1824

Πεθαίνει ο Βρετανός γιατρός Τζέιμς Πάρκινσον, από τον οποίο έλαβε το όνομά της η γνωστή νόσος των νεύρων.

21/12/1878

Γεννιέται ο Ιωσήφ Στάλιν...

(Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι), ΓΓ της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκων) και ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Ι. Β. Στάλιν εντάχθηκε από νεαρή ηλικία σε παράνομο μαρξιστικό όμιλο στην Υπερκαυκασία, ενώ μετείχε στο Σοσιαλιστικό Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΣΔΕΚΡ) από την ίδρυσή του το 1898. Μέλος της Επιτροπής του ΣΔΕΚΡ Τιφλίδας, Καυκασιανής Ενωσης και Μπακού, στήριξε τις λενινιστικές ιδέες για το κόμμα, την τακτική και τη στρατηγική του και έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1905 - 1907. Στα 1912 έγραψε το βιβλίο «Ο μαρξισμός και το εθνικό ζήτημα», που είναι από τα πιο σημαντικά μαρξιστικά έργα στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Στην καθοδήγηση της ένοπλης πάλης στη Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση πήρε μέρος σαν μέλος του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματος των Μπολσεβίκων, μέλος του Στρατιωτικοεπαναστατικού Κέντρου της Πετρούπολης και της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής. Διετέλεσε λαϊκός επίτροπος των εθνοτήτων στην πρώτη σοβιετική κυβέρνηση, ενώ στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου και της ξένης ιμπεριαλιστικής επέμβασης ήταν μέλος του Επαναστατικού Πολεμικού Συμβουλίου της Σοβιετικής Δημοκρατίας.
Συνέβαλε στην ενίσχυση της συμμαχίας της εργατικής τάξης με την αγροτιά, την περίοδο οικοδόμησης του σοσιαλισμού. Υπερασπίστηκε τη λενινιστική πολιτική, ενάντια στην πολιτική του Τρότσκι, του Μπουχάριν και άλλων. Αγωνίστηκε ενάντια στο δεξιό οπορτουνισμό μέσα στο κόμμα και επέμενε στην ιδεολογικοπολιτική ενότητα του κόμματος ως θεμέλιου για την πορεία της επανάστασης και την ανάπτυξη του σοσιαλισμού, υπερασπιζόμενος τις λενινιστικές αρχές για το Κόμμα Νέου Τύπου. Ηταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Γ' Διεθνούς.
Το όνομα και η δράση του Ι. Β. Στάλιν συνδέθηκε, τόσο με τις επιτυχίες των οικοδόμων του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, όσο και με την εγκαθίδρυση της εργατικής εξουσίας σε μια σειρά χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας. Ταυτόχρονα, το όνομα του Στάλιν συνδέεται με την καθοριστική συμβολή της Σοβιετικής Ενωσης στη μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ηταν περίοδος που ο ιμπεριαλισμός δέχτηκε μια μεγάλη ήττα, αφού σ' ένα μέρος του πλανήτη, αρκετά σημαντικό από πολλές πλευρές, οι λαοί οικοδομούσαν το δικό τους μέλλον, τη νέα κοινωνία, καταργώντας την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και παίρνοντας την τύχη τους στα χέρια τους.
Όλα αυτά αποτέλεσαν βασικό λόγο, που ως ηγέτης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος λοιδορήθηκε και συκοφαντήθηκε όσο κανείς άλλος, τόσο από τον ταξικό αντίπαλο όσο και από τις δυνάμεις του οπορτουνισμού.  

21/12/1917

Γεννιέται ο Γερμανός συγγραφέας Χάινριχ Μπελ (βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, 1972).

21/12/1924

Δημοσιεύονται στον Ριζοσπάστη οι οδηγίες της ΚΕ του ΚΚΕ για την αναδιοργάνωση του Κόμματος με βάση τους πυρήνες («μπολσεβικοποίηση»).

21/12/1931

Στην Κύπρο ξεσπούν μαζικές και μαχητικές εκδηλώσεις κατά της Βρετανικής κυριαρχίας. Στη Λευκωσία ο λαός βάζει φωτιά στο Κυβερνείο όπου διέμενε ο Βρετανός αρμοστής και συγκρούεται με το βρετανικό στρατό. Δύο μέρες μετά, οι Βρετανικές αρχές εξαπολύουν σειρά τρομοκρατικών μέτρων και διενεργούν κύμα συλλήψεων, κυρίως κατά των κομμουνιστών: 850 άτομα συνελήφθησαν στη Λευκωσία, 520 στη Λεμεσό, 980 στην Αμμόχωστο. 

21/12/1940

Γεννιέται ο Αμερικανός κιθαρίστας και συνθέτης Φρανκ Ζάπα. 

21/12/1941

Οι Γιουγκοσλάβοι κομμουνιστές παρτιζάνοι συγκροτούν την πρώτη τακτική στρατιωτική μονάδα, την «Προλεταριακή Ταξιαρχία». 

21/12/1944

Αρχίζει στο Ντεμπρετσέν τις εργασίες της η Προσωρινή Εθνοσυνέλευση της Ουγγαρίας. Σχηματίζεται η Προσωρινή Εθνική Κυβέρνηση της Ουγγαρίας. 

21/12/1944

Οι βρετανικές δυνάμεις προωθούν συστηματικά τις θέσεις τους στην Αθήνα και τον Πειραιά. Επιμέρους νίκες, όπως το τσάκισμα της προέλασης μονάδας αποικιακών στρατευμάτων προς τη Δραπετσώνα, δεν ήταν πλέον ικανές να ανατρέψουν τη γενική ροή των πραγμάτων.

Την ίδια μέρα πραγματοποιείται σε βάρος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ μια από τις μεγαλύτερες προβοκάτσιες της περιόδου. Εκτελέστηκε από μέλη της πολιτοφυλακής Γαλατσίου-Πατησίων η πρωταγωνίστρια του Εθνικού Θεάτρου Ελένη Παπαδάκη, που τότε φιλοξενούσε ο ηθοποιός και στέλεχος του ΕΑΜ καλλιτεχνών Δημήτρης Μυράτ. Αμέσως ο Καπετάνιος του Α’ ΣΣ του ΕΛΑΣ Σπ. Κωτσάκης έδωσε εντολή στον ΕΛΑΣίτη λοχαγό και διαμερισματάρχη Νίκο Ανδρικίδη για τη σύλληψη των υπευθύνων, οι οποίοι παραδέχθηκαν ενώπιον Ανταρτοδικείου πως ενήργησαν κατ’ εντολή των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών. Οι υπαίτιοι της δολοφονίας καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν δημόσια στην πλατεία Κολιάτσου.

Στην Ήπειρο άρχισαν οι επιχειρήσεις του ΕΛΑΣ κατά των δυνάμεων του Ζέρβα. Ύστερα από σκληρή μάχη, ο ΕΛΑΣ συνέτριψε τα τμήματα του ΕΔΕΣ και μπήκε στην Άρτα.

21/12/1948

Τμήματα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας χτυπούν ταυτόχρονα στην Έδεσσα και στη Νάουσα. Άλλα τμήματα του ΔΣΕ μπαίνουν στην κωμόπολη Εύζωνοι του Κιλκίς. 

21/12/1951

Ψηφίζεται από την Βουλή το νέο Σύνταγμα της Ελλάδας. 

21/12/1963

Ξεσπά στην Κύπρο η κρίση που υποβόσκει από τις 30 Νοέμβρη, όταν ο Μακάριος διαβιβάζει στον αντιπρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Φαζίλ Κιουτσούκ, μνημόνιο με 13 σημεία, για την αναθεώρηση του συνταγματικού καθεστώτος. Ο Κιουτσούκ απαντά αρνητικά. Τα ξημερώματα της 21ης Δεκέμβρη του 1963 αρχίζουν επεισόδια στη Λευκωσία μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, τα οποία κορυφώνονται με εκατέρωθεν νεκρούς τη μέρα των Χριστουγέννων.

Οι Τουρκοκύπριοι δημιουργούν «γραμμή άμυνας» γύρω από την παλιά πόλη και προσβάλλουν ελληνοκυπριακά βόρεια προάστια. Οι Ελληνοκύπριοι αντιπαρατίθενται ένοπλα με τους Τουρκοκύπριους, ενώ άλλοι, υπό τον (κατοπινό πραξικοπηματία) Ν. Σαμψών, επιτίθενται στην Ομορφίτσα. Κατά τις συγκρούσεις, διαπράττονται αγριότητες και από τις δυο πλευρές. Τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, τουρκικά πολεμικά σκάφη εμφανίζονται προ της Κύπρου και βρετανικά τεθωρακισμένα παρεμβαίνουν μεταξύ των αντιμαχομένων στη Λευκωσία.

Η απειλή τουρκικής εισβολής αίρεται, έπειτα από παρέμβαση των ΗΠΑ, της Σ. Ενωσης και της Βρετανίας. Στις 29 Δεκέμβρη υπογράφεται συμφωνία κατάπαυσης των εχθροπραξιών και η Λευκωσία χωρίζεται σε ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή από την «πράσινη γραμμή».

21/12/1968

Οι ΗΠΑ πραγματοποιούν την πρώτη επανδρωμένη αποστολή σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη («Απόλλο 8»).

21/12/1988

Αεροσκάφος τύπου Μπόινγκ 747 της Αμερικανικής εταιρίας Pan-Am συντρίβεται στο Λόκερμπι της Σκοτίας με αποτέλεσμα το θάνατο 259 επιβατών και 11 κατοίκων της πόλης. Το γεγονός αποδόθηκε σε Λίβυους τρομοκράτες.

902